Verslag van: Gerardus .Das
Transcriptie van Gerrit Breet

Fukuoka #2 Main       Fukuoka #2 Dutch Roster
Verslag van: Gerardus .Das
Rang: Matroos
Regnr: 15273
NIOD verslag
Nederlands - Instituut- Oorlogs - Documentatie
Dutch - Institute - War - Documentation

In de periode april/oktober 42 bevond ik mij in het kamp te Makassar. De kamp commandant was een onder luitenant van het Japanse leger. Onder zijn bewind werd door onze bewakers veelvuldig om het geringste vergrijp geslagen. Ik heb zelf herhaaldelijk gezien dat krijgsgevangenen tussen het prikkeldraad werden gedrukt en een kwartier of enige uren zo moesten blijven staan. Ook werd een straf toegepast om de krijgsgevangenen een hele dag in een klapperboom te laten zitten met een bewaker die steeds met een bajonet dreigde. Vele malen gebeurde het dat krijgsgevangenen met een knuppel of karwats (een knots met knopen gedoopt in water) bewusteloos werden geranseld, weer bijgebracht en opnieuw afgeranseld werden, totdat hij het aantal toebedeelde slagen had ontvangen. Op 14 september werd ons officieel bekend gemaakt dat drie onzer een luitenant ter zee, een sergeant van de landmacht en een militie matroos (namen ben ik vergeten) op die dag onthoofd waren in de buurt van het kamp. Omdat zij uit dit kamp ontvlucht waren. Ik heb zelf gezien hoe deze mannen enige dagen tevoren werden binnengebracht en door de Japanse wacht met geweerkolven, stokken en vuisten ergerlijk werden mishandeld. Ze werden enige dagen voor hun executie zonder eten en drinken gelaten. Ik acht voor de executie verantwoordelijk de Japanse hoofdofficier Kori, vroeger Japanse Marine Attaché in Batavia. Ik weet niet meer zeker of hij Kori Hete maar hij was de Nederlandse taal machtig. Hij was ongeveer 50 jaar oud en krachtig gebouwd. Op de dag dat boven bedoelde ontvluchte, werden in ons kamp ongeveer 40 mensen, officieren onder officieren en manschappen van respectievelijk de marine en het leger opgesloten als gijzelaars die zouden worden geëxecuteerd indien de ontvluchte krijgsgevangenen niet terugkeerde.

Onze commandant een overste van het K.N.I.L bijgenaamd Jan oorlog heeft echter gedaan weten te krijgen dat de gijzelaars niet dit lot zouden ondergaan. Waarop door de Jappen bepaald werd dat bij een nieuwe poging te ontsnappen de gijzelaars er aan zouden gaan. De mishandelingen in het kamp geschieden hoofdzakelijk door de Japanse Korporaal Moshido, hij was in Japan brievenbesteller geweest. Zoals gezegd werd een rot jong. Hij was klijn van stuk stevig gebouwd en had goede tanden, vandaar de bijnaam "goud tand" Hij had een gemeen uiterlijk. De Japanse commandant was veel in gezelschap van deze man en wist dus ook hoe er geranseld werd. Hij is dus mede aansprakelijk daarvoor. Mij zijn geen gevallen bekend dat mishandelingen leiden tot dodelijke afloop. Getuige van e.e.a zijn geweest Korporaal schrijver??tzel, Matroos 2e klas Gerrit Gramkow Regno15271, Kwartiermeester Parlevliet en korporaal der Mariniers Jansen, Adrianus en vele anderen.

In het kamp Nagasaki Fukuoka 2 was de behandeling onder luitenant Ahirabe goed. Na drie maanden kregen we een commandant die zich van ons niets aantrok, en alles aan zijn ondergeschikte overliet. Waardoor de behandeling achteruit ging. De Korporaal Koer?i, heeft vele mishandelingen op zijn geweten. Eens heeft hij een SGT K.N.I.L Brandor zo dusdanig mishandeld dat hij drie maanden in de ziekenzaal heeft gelegen. Deze Korporaal was mager en vrij lang met een trots en arrogant gezicht. Hiervan is reeds aan de Amerikaanse bezettingsautoriteit gerapporteerd. In dit kamp zijn vele rode kruis giften door de Jappen gestolen. Meer heb ik niet te verklaren.